مریم وبلاگ

 

  3- گلدوزی بنگال غربی (کنتها )kantha  : گلدوز یهای هندی به استثنای کشمیر و زری دوزی ها کار زنان است و استاد کاران از پارچه های کتا ن – ابریشم- پشم – مخمل – چرم استفاده می کنند و هر ناحیه سبک و نقش و نگار و طرح و رنگ خاص خود را دارند و معروفترین گلدوزیهای هند شامل :

پهلکاری phukari   در پنجاب – چکنکاری chikankari -   -لکنهو – تودا در تامیل نادو –کاسوتی – کارناتاکا – گلدوزی با نخ تابیده یا مخصوص قلاب دوزی – مئو در راجستان – چمبا رومال chamba rumal    در هیما چال پرادش –کار تکه دوزی راجستان وگچرات و اوریسا وکنتهای بنگال غربی .

از بین تمام این نوع گلدوزی ها کنتها منحصر به فردترین است زیرا روی ساری های نخی کهنه کار می شود و زنان هندی در زمان فراغت آن را می سازند بسیاری از ساری های قدیمی لایه لایه چیده و به هم دوخته می شوند و وزنه هایی روی آن می گذارند و لایه ها را با کوک به هم می دوزند اگر گلدوزی کاران بخواهند طرح سنتی داشته باشند طرح ها بر یک سطح پشت سرهم اجرا می شود زمینه طرح ها با کوکهای نزدیک به هم و متوالی کوتاه و بلند پر می شود و برای این کار از نخی که از لبه سازی در آورده اند استفاده می کنند بعد کل زمینه به قطعات کوچک با اشکال و اندازههای متفاوت توسط کوکهای رفویی و پشت سر هم پنبه دوزی می شود که به پارچه جلوه موج دارمی دهد طرح رنگها بسیار هنر مندانه است و رنگهای آبی – زرد – قرمز و سیاه است نقوش سنتی از داستانهای حماسی – افسانه ها نشات گرفته و پرنده و حیوانات و گلها و درختان از موضوعات رایج اند صحنه های ازدواج – را هپیمایی نوازندگان – هنرهای محلی – صحنه هایی از زندگی روستایی در نقوش آن دیده می شود از سمبل های مقدس ماهی و صدف حلزونی و گل های نیلوفر آبی – مندل یا دایره – کلشkalash    بسیار استفاده می شود و به لحاظ سنتی زنان هند 7 نوع از کنت ها را می سازند :

1-لیپ lep    که پوشش گرم و کلفت پنبه دوزی برای زمستان است .

2- سوجنی sujni    به عنوان روتختی یا پتو برای کودکان .

3- بی تون bayton  روکش کتابها و لوازم با ارزش .

4- روبالشی

5 – آرسی لاتا arsilata  روکش برای آیینه ها و شانه ها

6- دور جانی durjani یا تهالیا   thalia  برای کیف پول .

7- رومال یا دستمال .

رومال ها معمولا طرح نیلوفر در مرکز همراه با نقوش دیگر در اطراف خود دارند آرسی لاتا نقش درختان با پرنده و گلهای نیلوفر آبی و گیاهان رونده دارند و روبالش ها مجموعه ایی از خطوط لبه صاف یا پرنده و درختان است .

طرح های مندل – کلش مخصوصا در مراسم و جشن ها برای انجام نذر خاص درست می شود بسیاری از اقلام کنت ها با پارچه های کتانی با رنگهای متفاوت – ابریشم – تاسر tusser که نوعی ابریشم است – ابریشم مونگا – ململ و پارچه نیم پنبه ایی – ترکیبات پارچه هایی حوله ایی – پارچه های مصنوعی تهیه می شود گلدوزی کاران از هر دو طرح سنتی و مدرن استفاده می کنند که در طراحی جدید با تکه دوزی – پولک دوزی – و آینه دوزی همراه است .

1- گلدوزی کشمیر:منطقه کشمیر به دلیل وضع خاص جغرافیایی در هند مناظر افسون کننده دارد که زیبایی طبیعی محرک استعداد هنری کشمیریان است تنوع رنگ و شکل و تغییرات متناوب مناظر تاثیر شگرف بر قدرت تخیل اهالی آن دارد یکی از آثار هنرمندانه این منطقه سوزن دوزی های کشمیری است بهترین نمونه کار انها با سوزن در شالهای ( کانی ) است که با سوزن هایی مخصوص تهیه می شود گلدوزی کشمیر با شالهای جماور jamavar  یا کانی مترادف است تولید آن به اوایل قرن 15 میلادی با حمایت پادشاه زین الدین محمد می رسد او مروج این هنر بود روایت است که شاه بافندگان شال کشمیر را از ترکستان برای تعلیم این هنر به کشمیر آورد اما عقیده دیگری هم هست که این هنر کاملا بومی است شال کشمیری یا از شاه توش shahtoosh  که حالا تولیدی ممنوع است زیرا آهوی ارتفاعات تبت می باشد که پشم آن را استفاده می کردند یا از بهترین کیفیت پشمینه pashmina  بدست می آید هنر شال کشمیر اکبر شاه را جذب کرد و به حمایت ان پرداخت تا اواخر قرن 18 م شالهای کشمیر به اروپا هم می رسید تمام طرح های شال کشمیر متاثر از طبیعت است مانند : بادام – برگ چنار – گلهای سرو – گل پامپوش – نیلوفر آبی – سوسن – مو است .

 

این طرح ها بر اساس گیاهان کشمیری است در گلدوزی سنتی کشمیر از الگوهای هندسی هم استفاده می کنند اما تاکنون از اشکال حیوانی و انسان استفاده نشده است موضوعاتی مانند شکارگاه و طرح جنگل بطور مکرر استفاده شده است کارهای معمول گلدوزی کشمیری کار طلا /دوری (tilla/dori)= نخ طلایی – سوزنی – ریز کار پاپیه ماشه – نخ تابیده مخصوص قلاب دوزی (crewel)- کوک زنجیره ایی است .

ادامه دارد....